સ્વસ્થાન સંરક્ષણ $( \mathrm{in-situ} )$ વિશે ટૂંક નોંધ લખો.
વિકાસ તથા સંરક્ષણ વચ્ચેના સંઘર્ષનો સમનો કરવા છતાં ઘણા રાષ્ટ્રોણે અવાસ્તવિક લાગે છે.અને તેમની જૈવિક સંપદાનું સંરક્ષણ કરવાનું આર્થિક રીતે વ્યાવહારિક નથી લાગતું.
વૈશ્વિક આધાર પર શ્રેષ્ઠ સંરક્ષણવાદીઓ દ્વારા ખૂબ ઉચ્ય સ્તરોની જાતિસમૃદ્ધિ ધરાવતા અને સ્થાનિકતા ધરાવતા (જે-તે પ્રદેશ પૂરતી મર્યાદિત જાતિઓ) કેટલાક જૈવવિવિધતાના ધ્યાન ખેંચતા પ્રદેશો $(hot spots)$ ઓળખાય છે.
શરૂઆતમાં $25$, હાલમાં $9$ બીજા હોટસ્પોટસનો ઉમેરો કરાયો છે, કુલ $34$ જેટલી સંખ્યા થાય છે. આમાંથી $3$ હોટસ્પોટ્સ પશ્ચિમઘાટ, શ્રીલંકા, ઇન્ડો-બર્મા તથા હિમાલયના પ્રદેશો છે જે અપવાદરૂપે આપણા દેશની જૈવવિવિધતાને આવરી લે છે. બધા જ જૈવવિવિધતાવાળા હૉટસ્પોટને ભેગા કરીએ તો પૃથ્વીના જમીનવિસ્તારના $2$ ટકા કરતાં ઓછા થાય છે. પણ્ક આ ક્ષેત્રોમાં સામૂહિક રીતે આવાસિત જાતિઓની સંખ્યા ખૂબ છે તેથી હોટસ્પોટની સુરક્ષા દ્વારા લુપ્તતાના દરને $30$ ટકા જેટલો ઘટાડી શકાય છે.
વનસ્પતિની સંબધિત વન્ય જાતને સંગ્રહિત કરવાની શ્રેસ્ઠ પદ્ધતિ કઈ છે?
નીચેની નિવસનતંત્રીય સેવાઓને યોગ્ય જૂથમાં ગોઠવો.
$I-$ ઔદ્યોગિક ઉત્પાદનો $II-$ રંગકો
$III -$ બાંધકામ સામગ્રી $IV -$ પરાગનયન
$V-$ સવારમાં બુલબુલનાં ગીત સાંભળતાં-સાંભળતા જાગવું.
$VI -$ વસંતઋતુમાં સંપૂર્ણ ખીલેલાં પુષ્પો નિહાળવાનો આનંદ
$VII -$ ઊંજણ
$VIII -$ ખોરાક
સંક્ષિપ્ત રીતે ઉપયોગી વ્યાપક ઉપયોગિતાવાદી દલીલ
બધા જ હોટસ્પોટ્સને કડક સુરક્ષા આપીએ તો સામુહિક વિલોપનના દરને $........\%$ સુધી ઘટાડી શકાય છે.
પસંદ કરી એક્સ સીટુ રક્ષણ માટે વિશિષ્ટ એક છે. તે માટે
નીચેનામાંથી કયું હોટસ્પોટ નથી?